Neden bazı anları hatırlıyoruz da bazılarını hatırlamıyoruz?
Bazen yıllar öncesine ait sıradan bir an (örneğin yolda gördüğünüz bir kaya) zihninizde capcanlı dururken, dün ne yediğinizi unutursunuz. Boston Üniversitesi’nden bilim insanları, bu gizemin arkasındaki mekanizmayı çözmüş olabilir.
Science Advances dergisinde yayımlanan yeni bir araştırmaya göre, beynimiz önemsiz anıları, hemen öncesinde veya sonrasında yaşanan şaşırtıcı, ödüllendirici veya duygusal bir olaya “çıpalayarak” kalıcı hale getiriyor. Bu keşif, gelecekte öğrenmeyi kolaylaştırmak ve hafıza sorunlarını tedavi etmek için yeni kapılar aralayabilir.
Araştırmanın başındaki Prof. Robert Reinhart, bunu bir örnekle açıklıyor:
“Yellowstone’da yürüyüş yaparken görkemli bir bizon sürüsüne rastladığınızı hayal edin. Bu anın yarattığı hayret duygusu, sadece o anı değil, ondan hemen önce gördüğünüz sıradan bir taşı veya çalıya kaçan bir hayvanı da hafızanıza kazır.”
Yani, piyangoyu kazandığınızı öğrendiğiniz an gibi güçlü bir duygusal olay, etrafındaki “kırılgan” ve normalde unutulacak olan anılar için bir “kaydet” tuşu görevi görüyor.
Ancak beyin her şeyi rastgele kaydetmiyor. 650’den fazla katılımcıyla yapılan 10 ayrı çalışmanın verilerini analiz eden araştırma, “kademeli önceliklendirme” adını verdikleri yeni bir ilkeyi ortaya koydu:
Büyük Olaydan Önceki Anılar: Beyin, büyük olayla kavramsal bir benzerlik (örneğin eşleşen bir renk veya tema) taşıyan önemsiz anıları kurtarmaya ve güçlendirmeye daha yatkın.
Büyük Olaydan Sonraki Anılar: Burada ise her şey büyük olayın duygusal etkisinin gücüne bağlı. Olay ne kadar sarsıcı veya sevindiriciyse, ondan sonraki anıları hatırlama olasılığı da o kadar yüksek oluyor.
Prof. Reinhart, bu temel mekanizmayı anlamanın geniş kapsamlı etkileri olabileceğini belirtiyor. Örneğin, eğitimde zor bir kavram, duygusal olarak etkileyici bir materyalle eşleştirilerek daha kalıcı hale getirilebilir.
Klinik ortamda ise, normal yaşlanmayla unutulan anıları güçlendirmek veya travma sonrası stres bozukluğu gibi durumlarda zararlı anıları zayıflatmak için yeni stratejiler geliştirilebilir.
Bu habere emoji ile tepki ver
Haber Kaynak : SOZCU.COM.TR
“Yayınlanan tüm haber ve diğer içerikler ile ilgili olarak yasal bildirimlerinizi bize iletişim sayfası üzerinden iletiniz. En kısa süre içerisinde bildirimlerinize geri dönüş sağlanılacaktır.”
